จังหวัดเชียงใหม่เป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวของภาคเหนือ ด้วยความได้เปรียบทางภูมิศาสตร์ที่มีธรรมชาติที่สวยงาม มีวิถีของวัฒนธรรมล้านนา ความเก่าแก่ทางประวัติศาสตร์ ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวหลั่งไหลเข้ามาเยี่ยมเยือนอย่างไม่ขาดสาย ประกอบกับความพร้อมทางด้านโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ทำให้วันนี้การท่องเที่ยวเชียงใหม่ยังมีกระแสที่ดีต่อเนื่อง HBG ฉบับนี้มีโอกาสได้พูดคุยกับ “วิสูตร บัวชุม” ผู้อำนวยการ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานเชียงใหม่ เผยข้อมูลและสัญญาณการท่องเที่ยวเชียงใหม่ไว้อย่างน่าสนใจ
สถานการณ์และแนวโน้มการท่องเที่ยวของเชียงใหม่เป็นอย่างไร
ขณะนี้เข้าสู่ช่วงไตรมาสที่ 2 ของปี 2556 ซึ่งเป็นช่วง Green Season แม้ตัวเลขสรุปยอดนักท่องเที่ยวของปี 2555 ยังไม่ออกมาอย่างเป็นทางการ แต่ในช่วงไตรมาสที่ 1-3 ของปี 2555 การท่องเที่ยวของเชียงใหม่มีการขยายตัวอยู่ในช่วงร้อยละ 8-10 และคาดว่าเมื่อรวมกับไตรมาสสุดท้ายของปี 2555 แต่คาดว่าอยู่ในระดับที่น่าพอใจ
สำหรับไตรมาสที่ 1 ของปี 2556 เห็นได้ว่าตั้งแต่ตุลาคมปีที่ผ่านมาจนถึงมีนาคมปีนี้เป็นช่วง High Season มีนักท่องเที่ยวเดินทางมายังจังหวัดเชียงใหม่ค่อนข้างมากทั้งชาวไทยและต่างประเทศ โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวชาวจีนเข้ามาเชียงใหม่เป็นจำนวนมากโดยเฉพาะช่วงเทศกาลตรุษจีน เพียง 3-5 วันมีชาวจีนจำนวนมากกว่า 10,000 คนเดินทางมายังเชียงใหม่ แบ่งเป็นการเดินโดยรถยนต์ประมาณ 3,000 คัน และเที่ยวบินเช่าเหมาลำไปกลับกว่า 6,000 เที่ยวบิน ไม่นับรวมถึงนักท่องเที่ยวในประเทศอีกจำนวนมาก
ทั้งนี้ทาง ททท.กำลังรอสรุปจำนวนในปี 2555 อย่างเป็นทางการจากกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา โดยเมื่อทียบปี 2555 กับข้อมูลของปี 2554 พบว่ามีจำนวนนักท่องเที่ยวที่เดินทางมายังจังหวัดเชียงใหม่จำนวนที่ 5.5 ล้านคน คาดว่าปี 2555 จะมีจำนวนนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นจากปี 2554 ประมาณร้อยละ 10 และหากปี 2556 การท่องเที่ยวของเชียงใหม่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่องคาดว่าจะมีจำนวนนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นจากปี 2555 อีกร้อยละ 5-10
ตัวอย่างสถานที่ท่องเที่ยวเชียงใหม่
กลุ่มนักท่องเที่ยวรวมถึงรายได้จากการท่องเที่ยวของเชียงใหม่เป็นอย่างไร
จากสถิติปี 2554 จำนวนนักท่องเที่ยวกว่า 5.5 ล้านคน เป็นนักท่องเที่ยวชาวไทยร้อยละ70 ชาวต่างชาติร้อยละ 30 ในส่วนชาวต่างชาติเป็นนักท่องเที่ยวจากประเทศสหรัฐอเมริกาและกลุ่มประเทศทางยุโรป โดย 3 อันดับแรกของนักท่องเที่ยวจากยุโรปที่เดินทางมายังเชียงใหม่ ได้แก่ ฝรั่งเศส เยอรมนีและอังกฤษ นอกจากนั้นยังพบว่านักท่องเที่ยวจากกลุ่มสแกนดิเนเวียคือเนเธอร์แลนด์และเบลเยียมเดินทางมายังจังหวัดเชียงใหม่มากขึ้น ส่วนนักท่องเที่ยวจากเอเชียที่ให้ความสนใจเดินทางมายังเชียงใหม่ ได้แก่ สิงคโปร์, มาเลเซีย, ญี่ปุ่น, เกาหลี, ฮ่องกงและจีน
การท่องเที่ยวในจังหวัดเชียงใหม่ ส่วนใหญ่นักท่องเที่ยวจะอยู่ในอำเภอเมือง และมีการกระจายไปในเส้นทางการท่องเที่ยวรอบนอกที่ส่วนใหญ่เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ แบ่งเป็นเส้นทางทิศตะวันออก กระจายตัวตามเส้นทางเชียงใหม่-สันกำแพง-แม่ออน-ดอยสะเก็ด, เส้นทิศตะวันตก มี 2 เส้นทาง คือเชียงใหม่-แม่ริม-สะเมิง และเชียงใหม่-หางดง-สะเมิง, เส้นทางทิศเหนือ ได้แก่ เชียงดาว-ฝาง-ท่าตอน ไปจนถึงจังหวัดเชียงราย และทิศใต้จากเชียงใหม่-หางดง-สันป่าตอง-แม่วาง-จอมทอง-แม่แจ่ม-อมก๋อย
สำหรับรายได้จากการท่องเที่ยวของเชียงใหม่ เมื่อเทียบสถิติของปี 2554 ที่มีนักท่องเที่ยวถึง 5.5 ล้านคน สร้างรายได้กว่า 34,000 ล้านบาท เฉลี่ยรายได้ประมาณ 2,000-3,000 บาทต่อคนต่อวัน ดังนั้นตัวเลขรายได้จากการท่องเที่ยวเชียงใหม่ในปี 2555 คาดว่าจะเพิ่มขึ้นจากปี 2554 ประมาณร้อยละ 10 หรือกว่า 37,400 ล้านบาท
ตัวอย่างสถานที่ท่องเที่ยวเชียงใหม่
รูปแบบการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่ในปัจจุบันเป็นอย่างไร
การท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่มีจุดขาย 4 ด้าน ได้แก่
จากการเริ่มต้นการประชุมน้ำโลกดังกล่าว ะเป็นส่วนสำคัญในการสร้างความมั่นใจด้านคุณภาพ มาตรฐานของศูนย์ประชุมเชียงใหม่ ซึ่ง ททท.เป็นส่วนเสริมการขับเคลื่อนด้านการตลาดและการประชาสัมพันธ์ โดยเฉพาะตลาดต่างประเทศ มีสำนักงาน ททท.เครือข่ายในต่างประเทศที่เป็นตัวจักรสำคัญในการดึงกลุ่มลูกค้าต่างประเทศให้มายังจังหวัดเชียงใหม่เพิ่มมากขึ้น
ตัวอย่างสถานที่ท่องเที่ยวเชียงใหม่
ปัจจัยและแผนส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่เป็นอย่างไร
จังหวัดเชียงใหม่มีความพร้อมด้านการคมนาคมในการเป็น Hub ของการเดินทางเชื่อมโยงในกลุ่มประเทศอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง รือ GMS ทั้งการคมนาคมทางบกและทางอากาศที่เชื่อมโยงไปยังกลุ่มประเทศเหล่านี้ และยังมีแนวโน้มที่ประเทศต่างๆ จะเชื่อมเส้นทางมายังจังหวัดเชียงใหม่เพิ่มมากขึ้น
อีกทั้งหน่วยงานภาครัฐมีการลงทุนทางด้านโครงสร้างพื้นฐาน ไม่ว่าจะเป็นฃการขยายสนามบินเชียงใหม่ แห่งที่ 2 โครงการรถไฟความเร็วสูง รวมถึงการพัฒนาศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวใหม่ของจังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งโครงการจากภาครัฐเหล่านี้จะเป็นตัวกระตุ้นและส่งผลให้เกิดความเชื่อมั่นของนักลงทุนด้านการท่องเที่ยวของภาคเอกชนตามมา
สำหรับแผนและนโยบายของ ททท.ในปี 2556 เน้นส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงคุณภาพและเพิ่มจำนวนนักท่องเที่ยว การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวหลักรวมถึงรักษาจำนวนนักท่องเที่ยวเป็นเป้าหมายหลักของการดำเนินงานของ ททท. โดยจะมีการเพิ่มศักยภาพด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวใหม่ๆ หรือการสร้างกิจกรรมทางการท่องเที่ยวเพื่อให้มีความหลากหลายและเฉพาะกลุ่ม โดยยังเน้นตลาดกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวไทยและตลาดต่างชาติ
ตัวอย่างสถานที่ท่องเที่ยวเชียงใหม่
การเติบโตด้านการท่องเที่ยวจังหวัดเชียงใหม่ส่งเสริมด้านอสังหาริมทรัพย์อย่างไร
การเติบโตด้านการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่อาจไม่ส่งผลโดยตรงต่ออสังหาริมทรัพย์ แต่ทั้งสองส่วนมีการส่งเสริมซึ่งกันและกัน เมื่อการท่องเที่ยวของเชียงใหม่เป็นตัวดึงดูดให้ผู้คนหลั่งไหลมาในจังหวัดเชียงใหม่มากขึ้น ทำให้ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับภาคการท่องเที่ยวถูกกระตุ้นไปด้วย ทั้งธุรกิจด้านที่พักอาศัย โรงแรม อพาร์ตเมนต์ ตลอดจนร้านอาหาร ของที่ระลึก ธุรกิจทัวร์ ธุรกิจรถเช่า และธุรกิจที่เกิดขึ้นเพื่อรองรับความต้องการของนักท่องเที่ยว
การลงทุนด้านอสังหาริมทรัพย์ที่เกิดขึ้นใหม่ นอกจากที่พักโรงแรมที่เป็นส่วนรองรับการพักอาศัยของนักท่องเที่ยวแล้ว ปัจจุบันมีการลงทุนด้านอสังหาริทรัพย์ประเภทคอนโดมิเนียมและเซอร์วิสอพาร์ตเมนต์ในเชียงใหม่เป็นจำนวนมาก ส่วนหนึ่งก็เพื่อรองรับการอยู่อาศัยจริง อีกส่วนหนึ่งยังเป็นตัวดึงดูดให้เกิดการลงทุนจากกลุ่มนักท่องเที่ยวด้วยเช่นกัน โดยจะเห็นได้ว่ามีนักท่องเที่ยวจับจองคอนโดมิเนียมเป็นจำนวนมาก บางส่วนเป็นการซื้อขายเพื่อการลงทุนและปล่อยให้เช่า ดังนั้นการท่องเที่ยวก็ถูกกระตุ้นจากภาคอสังหาริมทรัพย์ด้วยเช่นกัน
ตัวอย่างสถานที่ท่องเที่ยวเชียงใหม่
กระแสหนัง “Lost in Thailand” ทำให้การท่องเที่ยวเชียงใหม่เป็นเหมือนไฟไหม้ฟางหรือไม่
หากเหตุผลหลักที่ทำให้นักท่องเที่ยวจีนหลั่งไหลเข้ามาในเชียงใหม่เกิดจากกระแสของภาพยนตร์เรื่อง “Lost in Thailand” ส่วนตัวแล้ว เชื่อว่าไม่ใช่เหตุผลทั้งหมด แต่เป็นกระแสที่เข้ามาเพียงช่วงหนึ่งเท่านั้น เพราะนอกจากกระแสแล้วมองว่ายังมีอีกหลายปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นการทำการตลาดของส่วนท้องถิ่น หรือแม้แต่ที่สำนักงาน ททท.ในประเทศจีนอีก 5 แห่งก็ได้เลือกให้จังหวัดเชียงใหม่เป็น Destination ด้านการท่องเที่ยวที่นำไปเสนอขายในประเทศจีน ซึ่งถือว่าเป็นฟันเฟืองที่ยังทำงานตามปกติแล้วส่งผลให้นักท่องเที่ยวจีนเข้ามาในเชียงใหม่ด้วยเช่นกัน
แต่หากมองประโยชน์ในระยะยาวจากกระแสหนัง “Lost in Thailand” คือเป็นการสร้างการรับรู้เกี่ยวกับเชียงใหม่ให้กับนักท่องเที่ยวจีน และเกิดการท่องเที่ยวตามมาอย่างปกติ ซึ่งจริงๆ อยากให้เป็นรูปแบบนี้มากกว่า อยากให้การท่องเที่ยวเชียงใหม่โตอย่างมีเสถียรภาพไม่ใช่โตตามกระแส แต่เมื่อกระแสมันมีก็ทำให้ตลาดมีเสถียรภาพมากขึ้น
จำนวนนักท่องเที่ยวที่มีอย่างต่อเนื่องถือเป็นสัญญาณที่ดีสำหรับภาคการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่ ตัวเลขต่างๆ จะเป็นตัวกระตุ้นให้ภาคการลงทุนสามารถขับเคลื่อนได้อย่างมีเสถียรภาพ ซึ่งนอกจากการส่งเสริมจากทางภาครัฐแล้ว ชาวเชียงใหม่ก็คงต้องทำหน้าที่การเป็นเจ้าบ้านที่ดี บริการด้วยน้ำใจไมตรีและเป็นธรรม ไม่เอาเปรียบ สิ่งเหล่านี้คือภาพลักษณ์ที่ดีของจังหวัดเชียงใหม่ เมื่อเขาทั้งหลายเกิดความประทับใจแล้ว ก็ย่อมเป็นการสร้างโอกาสที่จะนำรายได้กลับมาสู่มหานครล้านนาแห่งนี้อีกด้วย