เลือกเครื่องครัวในบ้านยังไงให้เจ๋ง !?

เครื่องครัวหากคุณเคยมีประเด็นเรื่องใช้แล้วทำอาหารไม่ดี ไม่มีความอร่อย หรือทำความสะอาดยาก ต่อไปนี้ประเด็นเหล่านั้นจะไม่ใช่ปัญหาอีกต่อไป เพียงคุณเรียนรู้การใช้อุปกรณ์ให้ถูกหลักการทำงาน เข้าใจจุดเด่นของวัสดุต่าง ๆ เข้าใจวิธีการทำความสะอาดและการเก็บรักษาเพื่อถนอมอายุการใช้งาน และการเลือกซื้อเพื่อให้ตรงตามความต้องการของตนเอง เรามีขั้นตอนง่าย ๆ ในการเลือกซื้อเครื่องครัวให้ตรงใจตามนี้เลย

1. เครื่องครัวพื้นฐานมีอะไรบ้าง

มีด้วยกันทั้งสิ้น 7 อย่างเพื่อใช้ในการประกอบอาหารให้มีความสะดวก และทำกิจกรรมภายในห้องครัวตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ทั้งนี้อาจลดประเภทที่จำเป็น หรือเพิ่มเติมบางอย่างเข้ามาได้ตามงบประมาณ และพื้นที่ในการวางเครื่องมือเครื่องใช้ของผู้ซื้อ

1. เครื่องมือเพื่อการต้ม (Moist-heat Cooking Methods) เป็นการนำอาหารหรือวัตถุดิบลงไปในน้ำ และใช้ภาชนะรองรับที่นิยมใช้คือ หม้อ โดยมีการปรับอุณหภูมิตามจุดประสงค์ของผู้ทำอาหารนั้นจะนำไปทำอะไรต่อ เช่น ลวกผัก ทำน้ำสต็อก หรือต้มไข่ ไม่ควรใช้ทำอาหารที่มีโปรตีนเป็นส่วนประกอบจะทำให้มีความแข็ง
2. เครื่องมือเพื่อการทอด (Dry Heat Methods Using Fat) คือวิธีทำอาหารด้วยการถ่ายโอนความร้อนจากน้ำมันหรือไขมันไปสู่อาหารจนสุกนิยมใช้กระทะ การใช้งานจะขึ้นอยู่กับปริมาณของน้ำมันที่นำลงไปในภาชนะ และควรตั้งความร้อนในการทำอาหารให้คงที่เสมอ เพื่อไม่ให้เกิดการอมน้ำมัน
3. เครื่องมือเพื่อการผัด ถือเป็นการทอดรูปแบบหนึ่ง แต่ใช้เวลารวดเร็วและน้ำมันน้อยกว่า ปกติจะใช้ระบบเตาแก๊สในการประกอบอาหาร เพราะมีความร้อนมาก ถึงจุดเดือดในระยะเวลาสั้น ๆ ทำให้อาหารมีรสชาติดี แต่ลำบากในการเคลื่อนย้าย หากเปิด-ปิดแก๊สไม่ถูกต้อง อาจก่อให้เกิดอันตรายได้
4. เครื่องมือเพื่อการปิ้งย่าง จัดอยู่ในหมวดทำอาหารประเภทร้อนและแห้ง (Dry Heat Method) ซึ่งวัตถุดิบจะถูกความร้อนโดยตรงจากไฟของถ่านหรือเตาไฟจนสุก มักใช้กับอาหารสดประเภท เนื้อ ผัก หรืออาหารแห้งบางชนิด นิยมใช้ตะแกรง หรือเตาปิ้งไฟฟ้าเป็นหลัก
5. เครื่องมือเพื่อการนึ่ง เป็นการทำอาหารประเภทเดียวกันกับการต้ม แต่ใช้ความร้อนสูงกว่าเพื่อทำให้น้ำระเหยเป็นไอร้อนขึ้นไปสู่อาหารด้านบนจนสุก มักใช้กับอาหารที่ต้องการคงสภาพภายนอกให้สวยงาม โดยมีภาชนะที่มีหลายชั้นคือ ซึ้ง
6. เครื่องมือเพื่อการหั่น ตัด สับ ซอย ปลอก เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยเสริมอาหารให้มีความสวยงามทานง่าย และสุกไวยิ่งขึ้น ได้แก่ มีด เขียง ครก สาก โดยเป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่ต้องมีในทุก ๆ บ้าน หากมีงบประมาณสูงสามารถใช้เป็นเครื่องไฟฟ้าเพื่อทุ่นแรงได้
7. เครื่องมือเพื่อการเตรียมอาหาร มีหน้าที่ในการรองรับอาหารที่ปรุงเสร็จ หรือช่วยผสมวัตถุดิบให้เข้ากัน ได้แก่ จาน ช้อน ส้อม ชาม ที่คีบ ตะหลิว และที่จับความร้อน อาจมีอุปกรณ์อื่นเพิ่มเติมที่จำเป็นต้องใช้ทำอาหารบางประเภท
8. ทั้งนี้อาจมี หม้อหุงข้าว อุปกรณ์ชั่งตวงวัตถุดิบ หรือภาชนะสำหรับจัดเก็บ เพื่อให้การประกอบอาหารทั้งหมดเป็นฝีมือของผู้ทำ ได้วัตถุดิบตามความต้องการที่ตั้งใจไว้ และยังแบ่งเก็บอาหารที่ทำเหลือไว้สำหรับมื้ออื่น ๆ ได้

2. จุดเด่นของเครื่องครัว

มีให้เลือกทั้งหมด 6 แบบด้วยกัน ซึ่งมีคุณสมบัติ ราคาแตกต่างไปตามจุดประสงค์ของผู้ซื้อ ทั้งนี้ควรตรวจสอบสภาพภายนอกของวัสดุให้มีความสมบูรณ์ ได้รับการยืนยันความปลอดภัยจากสถาบันที่ได้มาตรฐานประกอบการซื้อ เพื่อไม่ให้เกิดอันตรายต่อการใช้งานในอนาคต

1. เครื่องครัวอะลูมิเนียม เป็นวัสดุยอดนิยมในการทำเครื่องมือเครื่องใช้ภายในครัวหลากหลายอย่าง เนื่องจากทนทาน กระจายความร้อนได้เป็นอย่างดี มีน้ำหนักเบา และราคาถูก แต่เมื่อสัมผัสกับความร้อนที่สูงเกินไปจะทำให้เปลี่ยนแปลงรูปทรงของเนื้ออะลูมิเนียมได้ การใช้งานในระยะยาวจะทำให้สารเคลือบผิวเสื่อมสภาพลง การทำอาหารอาจเกิดสารพิษทำลายระบบต่าง ๆ ของร่างกายได้
2. เครื่องครัวสเตนเลส มีจุดเด่นในเรื่องความทนทานทั้งแรงกระแทก และแรงกัดกร่อนต่าง ๆ จึงแตกยากมีอายุยาวนาน ทำความสะอาดง่าย แต่ไม่เก็บความร้อน มีราคาสูง มักนำมาใช้ทำซิงค์ ช้อน และส้อม
3. เครื่องครัวเหล็กหล่อ วัสดุที่ทำมาตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน มีสีดำสวยงามแบบยุคเก่า กักเก็บความร้อนได้เป็นอย่างดี แข็งแรงทนทาน ราคาไม่สูง แต่มีน้ำหนักมาก นำความร้อนช้า และดูแลยาก ควรใช้น้ำร้อนทำความสะอาด แทนการใช้น้ำยาล้างจาน หรือผงซักฟองเพราะจะทำให้สารเคลือบผิวหลุดออกได้
4. เครื่องครัวทองแดง มีคุณสมบัติในการนำความร้อน กระจายความร้อนได้เป็นอย่างดี และทนทานต่อการกัดกร่อนสูง แต่มีปฏิกิริยากับความร้อนทำให้อาหารเป็นกรด หรือกลิ่นโลหะประกอบหากมีปริมาณมากเกินกว่าร่างกายต้องการอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้
5. เครื่องครัวทองเหลือง นิยมในสมัยโบราณมีความสวยงาม จากสีทองเหลืองของวัสดุ สามารถนำความร้อนได้ดี เกิดสนิมยาก นำมาใช้ทำขนม เพราะทำให้เนื้อมีสีสดใสสวยงาม และอาหารคาว แต่มีราคาแพง และสีหมองง่ายเมื่อใช้งานเพียง 1-2 ครั้ง
6. เครื่องครัวคาร์บอนสตีล มีความคล้ายคลึงกับเครื่องครัวเหล็กหล่อเกือบทั้งหมด แต่มีจุดเด่นในเรื่องของน้ำหนักที่เบา ผิวเรียบ และราคาถูกกว่า ส่วนข้อเสียคือการกักเก็บความร้อนได้ไม่ดีนัก สามารถใช้ทดแทนเหล็กหล่อได้

3. เลือกเครื่องครัวให้เหมาะกับบ้าน

แบ่งออกเป็น 3 ข้อให้พิจารณาคือ ความจำเป็นต่อการใช้งานจริงของผู้อาศัยภายในบ้านให้สามารถทำครัวได้สะดวก โดยควรเลือกเครื่องใช้ที่มีการทำงานได้หลากหลายรูปแบบ เช่น อบ นึ่ง หุงข้าว ต้ม หรือตุ๋น จะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซื้อแยกอุปกรณ์ และเพิ่มพื้นที่วางภายในบ้านให้มากขึ้น

ประการที่ 2 คือ ความต้องการจริง โดยเช็ครายการอาหารของบ้านนั้น ๆ ว่าชอบทานอะไรบ่อยครั้ง สอบถามผู้อาศัยเรื่องเมนูที่เป็นสิ่งโปรดปราด จะช่วยให้ตัดสินใจได้ง่ายยิ่งขึ้น ว่าควรเลือกซื้อเครื่องครัวมาวางไว้ในบ้านมากน้อยแค่ไหน อาจไม่จำเป็นต้องซื้อมาทั้งหมดแล้วไม่ได้ใช้ จนกลายเป็นของไร้ประโยชน์ไปในที่สุด

ประการสุดท้าย ความสะดวก ที่อยู่อาศัยของแต่ละบุคคลมีไว้เพื่อจุดประสงค์ที่แตกต่างกัน เช่น พักอาศัยที่บ้านตนเองเพราะทำงานออนไลน์ อยู่ห้องเช่าเพื่อมาเรียนหนังสือต่างจังหวัด หรือพักบ้านเช่าให้ใกล้กับที่ทำงาน สามารถเดินทางไปด้วยตนเองได้ การเลือกเครื่องครัวจึงต้องคำนึงถึงวิธีการใช้ชีวิต ต้องคิดเผื่อการเคลื่อนย้ายที่ง่ายดาย หากจำเป็นต้องย้ายที่อยู่อาศัย พร้อมทั้งคำนึงถึงพื้นที่ที่ต้องเพียงพอในการวางเครื่องใช้ดังกล่าวด้วย

4. การทำความสะอาดและขจัดคราบบนเครื่องครัว

การทำความสะอาด จะมีอุปกรณ์สำคัญสองอย่างด้วยกัน ได้แก่ เบคกิ้งโซดา (Baking Soda) และมะนาว (Lemon) เนื่องจากมีคุณสมบัติเป็นกรดที่ช่วยจัดการสิ่งสกปรกของคราบอาหารจากเครื่องครัวได้เป็นอย่างดี 

เริ่มต้นจากการทำความสะอาดปกติไม่มีคราบที่ติดแน่นเกินไป สามารถใช้ผ้าชุบกับน้ำยาล้างจานจัดการได้ กรณีที่มีคราบแน่น ขจัดออกยาก เช่น ภายในเครื่องที่มีช่องต่าง ๆ อย่างไมโครเวฟ ให้คั้นน้ำมะนาวใส่ภาชนะสำหรับเวฟวางไว้ภายในและกดทำงาน 3-5 นาทีหลังจากนั้นให้เช็ดออกด้วยผ้า หากยังมีอยู่สามารถทำซ้ำได้

หากเป็นเครื่องครัวที่มีคราบหนักมากให้นำเบคกิ้งโซดามาทำการผสมน้ำและโรยบนจุดดังกล่าวเป็นเวลา 20-30 นาที อาจใช้มะนาวเพิ่มเข้าไปด้วยเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดแล้วเช็ดเพื่อเช็คว่าคราบดังกล่าวออกไปหรือยังจึงล้างออกด้วยน้ำเปล่า 

การทำความสะอาดที่ดีไม่ควรทำให้เครื่องครัวเป็นรอย เพราะมันหมายถึงอายุของอุปกรณ์เหล่านั้นจะน้อยลงไปด้วย และทุกการใช้งานไม่ควรให้มีความชื้น การทำให้เครื่องครัวแห้งอยู่เสมอจะป้องกันเชื้อรา และสัตว์ต่าง ๆ ได้
เครื่องครัวเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ที่สำคัญอย่างหนึ่งในการประกอบอาหาร หากเลือกไม่ถูกต้องตามวัตถุประสงค์ของอุปกรณ์นั้น ๆ หรือความต้องการของผู้ซื้อเอง จะทำให้เครื่องครัวไม่มีประโยชน์ และมีอายุการใช้งานที่น้อยลง